Γράφει η Μουρατίδου Σοφία…
Η νευρική ανορεξία ανήκει στις διαταραχές στην πρόσληψη τροφής και επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες, τη συμπεριφορά και γενικά τη ζωή του πάσχοντα. Παρατηρώντας το προφίλ ενός ασθενούς με νευρική ανορεξία, βλέπει κανείς ένα άτομο που προσπαθεί διαρκώς να διατηρεί τον έλεγχο στο σώμα του, να αποφεύγει να εκφράσει τα συναισθήματά του και όλα αυτά γίνονται με την αποφυγή της τροφής. Τα άτομα αυτά νιώθουν νικητές με το να καταφέρνουν να κυριαρχούν στην τάση του σώματος για φαγητό και αποκτούν μία αίσθηση «παντοδυναμίας» με το να ελέγχουν το βάρος τους. Συνήθως είναι άτομα τελειομανή, με πολύ καλές επιδόσεις, βάζουν στόχους και επιδιώκουν την επίτευξή τους όχι μόνο για να έχουν κάποια αναγνώριση αλλά κυρίως για να ευχαριστήσουν τους άλλους.
Υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα κριτήρια για να γίνει η διάγνωση για νευρική ανορεξία. Αρχικά, στη διαταραχή αυτή το άτομο χαρακτηρίζεται από διαστρεβλωμένη εικόνα για το σχήμα του σώματος και το βάρος του και διακατέχεται από διαρκή φόβο μήπως πάρει κιλά και γίνει παχύ. Αυτές οι διαστρεβλώσεις το οδηγούν σε μείωση της κατανάλωσης τροφής ή σε πιθανούς άλλους τρόπους απώλειας βάρους όπως υπερβολική άσκηση, κατανάλωση καθαρτικών ή πρόκληση εμέτου. Παράλληλα, παρατηρείται μία επιμονή στην διατήρηση ενός σωματικού βάρους το οποίο είναι κάτω του 85% του επιθυμητού σύμφωνα με την ηλικία, το βάρος και το φύλο του ατόμου. Επίσης, σε γυναίκες που έχουν έμμηνο ρύση, υπάρχει απώλεια αυτής για τουλάχιστον τρεις συνεχόμενους κύκλους (πολύ συχνά το σύμπτωμα αυτό είναι αποτέλεσμα της απότομης απώλειας βάρους), ενώ σε κορίτσια που είναι πριν την εφηβεία, η αρχή της έμμηνου ρύσης μπορεί να καθυστερήσει.
Το μέσο χρονικό σημείο που εμφανίζεται η νευρική ανορεξία είναι τα 17 έτη και σπανιότερα αρχίζει μετά τα 40. Αναφορικά με την πορεία της νευρικής ανορεξίας, φαίνεται ότι σε αντίθεση με άλλες διατροφικές διαταραχές έχει τα μεγαλύτερα ποσοστά θνησιμότητας (πάνω από 10%), αποτέλεσμα συνήθως υποσιτισμού, ιατρικών επιπλοκών ή αυτοκτονίας. Οι περιπτώσεις των ατόμων που πάσχουν από νευρική ανορεξία έχουν αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες, με τις γυναίκες να είναι πιο ευάλωτες έναντι των αντρών (90% έναντι 10% αντίστοιχα). Αυτή η τεράστια διαφορά μπορεί να εξηγηθεί με τα κοινωνικά στερεότυπα, τα οποία συνδέουν την ελκυστικότητα και την επιτυχία των γυναικών με ένα λεπτό και ωραίο σώμα.
Παρόλο που οι αιτιολογικοί παράγοντες που οδηγούν στη νευρική ανορεξία δεν είναι πλήρως καθορισμένοι, φαίνεται ότι ο έντονος έλεγχος από τους γονείς, η υπερπροστατευτικότητα και τα επικριτικά σχόλια για το βάρος ή τη διάπλαση του σώματος σχετίζονται με τη διαταραχή. Στα παραπάνω προστίθενται οι απόψεις και οι πεποιθήσεις της οικογένειας για την εικόνα του σώματος. Ένας ακόμα παράγοντας κινδύνου είναι μία πιθανή εμπειρία σεξουαλικής κακοποίησης.
Λόγω του ότι οι επιπτώσεις της νευρικής ανορεξίας είναι πολλές και σε διάφορα επίπεδα (σωματικό, ψυχολογικό, συμπεριφορικό), οι ασθενείς είναι σημαντικό να εισάγονται στο νοσοκομείο ώστε να αποκαθιστάται το φυσιολογικό τους βάρος, ειδικά σε περιπτώσεις όπου η διαταραχή είναι σε προχωρημένο στάδιο. Πέρα από την αποκατάσταση του βάρους, η θεραπεία είναι απαραίτητο να εστιάζει τόσο στον ψυχολογικό παράγοντα όσο και στις σκέψεις και στον τρόπο που αντιμετωπίζει το άτομο την τροφή, με στόχο την αντικατάσταση των διαστρεβλωμένων σκέψεων και πεποιθήσεων με νέες, θετικές και υγιείς.
Πηγές
American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed., text rev.). Washington, DC: Author.
Fairburn, C. G., Cooper, Z., Shafran, R., & Wilson, G. T. (2008). Eating Disorders: a transdiagnostic protocol. In Clinical handbook of Psychological disorders (4th ed.) (pp.578-614).
Keel, P. K., & Haedt, A. (2008). Evidence- based psychosocial treatments for eating problems and eating disorders. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 37(1), 39-61.
Thompson, J. K., Roehrig, M., & Kinder, B. N. (2007). Eating disorders. In Hersen, M., Turner, S. M., & Beidel, D. C. (Eds.). Adult psychopathology and diagnosis (5th ed.) (pp.571-592). NY: Wiley.
